Wie is zonder zorgen? Vrijwel niemand. Zorg is helaas onvermijdelijk. De menselijke reactie is om na te denken over de eventuele negatieve gevolgen die zouden kunnen ontstaan.

Maar te veel zorgen en piekeren, daar worden wij alles behalve gelukkig van! Op de State University in Michigan heeft men eens gekeken naar de gewoonten van mensen die meer zorgeloos leven en niet verzanden in uren piekeren. Op Huffington Post verscheen er boeiend artikel over: ‚The 11 Habits of people who never worry’ !
Wij hebben er onderstaande bewerking van gemaakt.

1- Zij richten zich op het heden.
Een groot verschil tussen piekeraars en niet-piekeraars is dat deze laatste groep de mogelijkheid heeft om meer in het heden, het NU te verblijven en niet te verzanden in de vraag wat er allemaal zou kunnen gebeuren.
Een niet-piekeraar kijkt naar het probleem sec en welke oplossingen er mogelijk zijn. Hij/zij is dus niet bezig met de toekomstige mogelijke scenario’s maar met het actuele probleem en de mogelijke oplossingen.

2-Zij zijn bereid meer risico’s te nemen.
Piekeraars zijn vooral bezig met het overwegen van alle mogelijk gevolgen. Dat neemt niet alleen een hoop tijd in beslag maar geeft mogelijk ook een verlamming van alle eventuele negatieve gevolgen.
De niet-piekeraar test alle mogelijke oplossingen voor het probleem, zelfs als de uitkomst misschien negatief is.
Niet-piekeraars zijn ook meer flexibel in het denken over dingen zodat ze niet vast komen te zitten in een sleur van negatieve gedachten.

3- Zij gebruiken een ander perspectief
Non-piekeraars zijn in staat om afstand te nemen van een situatie om zo een ander perspectief te krijgen.
Voor piekeraars zijn er wel methoden om daarmee om te gaan. Bijvoorbeeld door alle meest slechte scenario’s op een rij te zetten en dan te evalueren hoe realistisch die zijn.
Bijvoorbeeld als je bang ben je baan te verliezen, raak je dan ook dakloos en moet je slapen onder een brug ? Zo kom je vaak tot de conclusie dat veel scenario’s onwaarschijnlijk zijn.
Wat ook helpt… Niet piekeren over je zelf, over ‚IK’ maar afstand creëren door over jezelf te denken in de derde persoon.

4- Zij gaan naar de kern van hun zorgen
Het meest verontrustende van piekeren is dat je je zorgen maakt over iets dat misschien wel 10 stappen af ligt van je actuele probleem. Het is dus belangrijk om er achter te komen wat het echte probleem is om zo de zorgencyclus te stoppen.
Het is belangrijk om van probleem-opstapeling naar probleem-oplossing te komen.Piekeraars denken dat zij constructief bezig zijn met oplossingen en dat is tot op zekere hoogte waar. Maar het gevaar zit er in dat je niet meer kan stoppen bij dat denkpatroon.

5- Zij beoefenen Mindfulness (ja, het blijkt echt uit het onderzoek :)
Als je niet wilt piekeren dan is leven in het heden/NU essentieel. En juist dat beoefen je met Mindfulness.
Denken en leven in het NU zorgt er voor dat je weg blijft van de hypothetische situaties, de situaties die zich voor zouden kunnen doen.
Het zorgt ervoor dat je meer bewust bent van wat je nu denkt, ziet, voelt, proeft en ervaart.
Trainingen als Mindfulness maken je bewust van die huidige situatie en zorgen er voor dat je beslissingen neemt zonder in de ‚zorgencyclus’ te komen of blijven.

6- Ze maken zich ook wel zorgen maar reserveren er speciaal tijd voor en een aparte plek.
Een van de belangrijkste redenen dat mensen zich zorgen maken is dat ze denken. En dat is gelukkig niet te voorkomen.
Mensen die minder piekeren en zich minder zorgen maken, gebruiken vaak ook een simpele maar zeer effectieve strategie.
Ze reserveren tijd en een speciale plaats om zich zorgen te maken. Bijvoorbeeld een vast tijdstip van 15 minuten op de dag en bijvoorkeur op een speciale plaats, zoals bijvoorbeeld een ‚Piekerstoel’.
Daardoor kan je gedurende de dag alle opkomende zorgen verplaatsen naar dat speciale tijdstip en die ene speciale plek. Daar mag je dan ook volop piekeren en zorgen maken!
Maar op die andere tijden gedurende de dag en op andere plaatsen (bijvoorbeeld in je bed) kan je aandacht blijven bij het heden, het NU.
En dan ga je toch een stuk lichter door het leven!

7- Hun hersenen functioneren daadwerkelijk anders.
Op basis van psychologisch onderzoek blijkt dat de hersenen van piekeraars daadwerkelijk anders werken dan bij niet-piekeraars in een stressvolle situatie.
Als de deelnemers aan het onderzoek moesten kijken naar negatieve beelden -zoals een vrouw die een mes op haar keel kreeg door een gemaskerde man- bleek dat de hersenen van de positieve denkers minder actief waren dan bij de negatieve denkers.
Als piekeraars werd gevraagd om hun negatieve emoties te verminderen dan ontstond er zelfs een terugslag-effect. De piekeraars moesten een enorme denkslag maken en hun negatieve emoties werden zelfs heviger.

8- Ze hebben vertrouwen dat ze kunnen omgaan met wat er komt
Grote piekeraars hebben niet alleen allerlei gedachten over wat er mis zou kunnen gaan, ze missen ook vertrouwen in hun eigen vermogen om er goed mee om te gaan. Toch blijken piekeraars wel heel goed te presenteren in een crisis. Zij hebben veel denktijd gehad en hebben een normale zelfredzaamheid.
Niet-piekeraars hebben vooraf het vertrouwen dat zij kunnen omgaan met wat wat er komt.

9- Zij hebben de mogelijkheid om ook in schijnbaar uitzichtloze situaties een positieve uitkomst te zien.
Als je piekeraars laat kijken naar de eerder beschreven scene van een vrouw met een mes op haar keel door een gemaskerde man, dan denkt een piekeraar aan een worst-case scenario, „dat loopt slecht af!”
Een niet-piekeraar ziet ook de mogelijkheid dat er een positieve uitkomst van de situatie kan zijn: „Die vrouw is in nood maar weet uit de handen van de overvaller weg te vluchten”.

10- Zij stellen zich de juiste vragen
Piekeraars die in een negatieve (zorgen)tendens zitten kunnen zich een aantal vragen stellen:
– Is het mijn probleem?
– Heb ik er enige controle/grip over?
En als vervolgvragen, iets wat niet-piekeraars vaak afwegen:
– Heb ik er alles aan gedaan wat ik kon doen?
– Is er een acute dreiging?
Als het antwoord op die laatste vraag Nee is, dan is er geen reden om je zorgen te maken op dit moment.

11- Ze weten hoe ze hun negatieve emoties waarnemen.
Zware piekeraars hebben grote moeite om hun emoties te accepteren en aanvaarden. Emoties versterken het zelfs.
Niet-piekeraars hebben de neiging om te kijken naar wat de oorzaak is van de emoties (relaties, werk, financiën, etc.) en wat er aandacht nodig heeft.
Zij maken juist gebruik van emoties om weloverwogen beslissingen te nemen.