Niet streven

 

Niet streven mindfulness centrum van zijn rotterdam doetinchem

Emilie is halverwege haar basistraining. En heeft al een aantal heel belangrijke inzichten verzameld en lessen geleerd.
En die deelt ze graag in dit 2e blog:

 

We zijn nu een aantal weken met de mindfulness cursus bezig. Om het héél kort samen te vatten: het kost tijd. Maar het gaat tegelijkertijd ook vanzelf. Wat ik in deze weken heb geleerd zijn oefeningen, meditaties en aandachtsoefeningen, die nuttig zijn op zichzelf, maar vooral als je ze consequent toepast en oefent. Iedere dag, soms meer dan een keer per dag. Soms lukt dat wel, soms lukt dat niet. ‘Bewust onbekwaam’, als je het hebt over de fases van leren.
Wat ik verder echter vooral heb geleerd, is dat het oké is. Mindfulness, voor mij, op dit moment, is in hoge mate lief zijn voor jezelf. Eigenlijk doe je jezelf vaak tekort – door onbewust, gehaast en gestresst te leven, maar eigenlijk nog veel meer door jezelf daar op af te rekenen.

Twijfels
Ik hoef niet nu al een volleerd zen-boeddhist te zijn; ik hoef niet nu al in alle situaties mindful en bewust te handelen. Of misschien nooit. Ik hoef óók niet nu al te weten wie ik ben, wat ik wil, en waarom. En als ik 50 of 80 ben, vraag ik mezelf dit misschien opnieuw af, en heb ik een ander antwoord. Ik hoef het niet te pitchen, of te verdedigen tegenover een kritische jury- omdat dit van mij is, en alleen ik er iets van hoef te vinden, maar ook omdat iedereen deze twijfels en gedachten heeft.

Vaak wordt je je bewust van hoe je denkt – in dit geval, hoe je denken iets is veranderd- doordat je met anderen praat. In dit geval praatte ik met mijn zusje, een aantal jaar jonger dan ik. Ook zij twijfelt. Doe ik wat ik doe omdat ík het wil? Of omdat het van me wordt verwacht? Vragen die mij enorm bekend voorkwamen. Dus ik vertelde haar dat ze niet de enige is, dat het niet raar is, en dat ze het ook niet nu hoéft te weten. Dat ik denk dat iedereen hier in meer of mindere mate, op jongere of op oudere leeftijd, mee bezig is. En dat het antwoord dus niet definitief is, dat je meerdere van deze periodes kunt hebben. En dat je vooral jezelf niet teveel druk moet opleggen; dan doe je jezelf tekort, want je kunt het, het komt vanzelf. Alleen nog niet nu, of niet bewust, en dat hoeft ook niet.

Don’t push
Het is altijd makkelijker om een ander advies te geven, dan dat het is om het toe te passen. Maar het feit dat ik dit zei, was voor mij een herkenningspunt. Één van de basishoudingen van mindfulness is namelijk ‘niet streven’ (twee andere zijn bijvoorbeeld ‘acceptatie’ en ‘loslaten’- die hebben er natuurlijk ook veel mee te maken). Maar ‘niet streven’ was voor mij nogal een dingetje, toen ik het voor de eerste keer hoorde. Want niet streven, hoe zit dat dan met ambitie? Met de top bereiken, carrière maken, dromen waarmaken? Dat dat wel degelijk samen gaat, dat ging er bij mij niet in de eerste keer dat ik het hoorde. Maar toen ik mijn zusje dit advies gaf, dat er vooral op neerkomt dat je best lief voor jezelf mag zijn, realiseerde ik me dat dat wellicht mijn betekenis is van ‘niet streven’. Je kunt doelen hebben, ambities, verbeterpunten waar je aan moet of wilt werken. Maar het is ook gewoon oké zoals het is; dat je onderweg bent, en nog niet dáár. In het Engels is daar een betere uitdrukking voor dan in het Nederlands: don’t push yourself too hard.

Mild
Dit mijn huidige begrip van ‘niet streven’, mild voor jezelf zijn. Mild zoals je dat voor anderen zou doen; waar mijn reactie op de twijfels van mijn zusje begripvol was, heb ik mezelf hier flink over dwars gezeten, en dat zal ik heus nog wel eens doen. Tegelijkertijd weet ik dat dit niet iedereens begrip is van deze basishouding, en dat mijn begrip ervan (of van wie ik ben en wat ik wil!) ook zal veranderen. Ook dat is oké. En juist die tweede ‘loop’ maakt me erg blij: het is oké zoals het nu is, maar ook dat ik waarschijnlijk later tot een ander inzicht kom. Ik hoef niet te streven naar hét ultieme inzicht; ieder inzicht is oké en waardevol. Dat haalt behoorlijk wat druk van de ketel.

‘Hé, het is oké..’
Er is een Nederlands vrouwenblad dat een rubriek heeft die ‘Hé, het is oké..’ heet. Hier komen dingen in langs die licht gênant maar herkenbaar zijn, zoals als je alleen bent wél gewoon dat koekje dat je hebt laten vallen van de grond oprapen en opeten. Ik heb nu het idee dat dit ook voor de grotere ‘dingen des levens’ geldt, zoals vragen over jezelf en over de wereld. Je denkt dat je de enige bent. Dat is fijn, omdat je dan uniek bent. Maar het plaatst ook een enorme druk op je. Want als je de enige bent die zich hier zorgen over maakt, dan ben je ook raar. En dan komt het vast nooit meer goed. Mijn geruststellende gedachte is nu dat ik helemaal niet zo uniek ben; iedereen heeft deze gedachten en twijfels. Net als bij die kleine, gênante, herkenbare dingen. En dus is het oké; het is menselijk, het is de manier waarop wij de wereld om ons heen proberen te begrijpen, de manier waarop we onszelf als mensen flink bezig houden.

Minder stress
Hoewel ik (letterlijk) moet oefenen met de oefeningen en meditaties (tijd nemen om de meditaties te doen blijft lastig voor mij), ben ik blij dat ik me nu bewust ben van de druk die ik vooral mezelf opleg. Het is het idee dat wat er ook gebeurt of speelt in je leven, wat je ook ‘overkomt’, je altijd controle hebt over je eigen gedachten, emoties en reactie. Niet op een strenge, ‘bootcamp’ drilsurveillant-achtige manier, maar gewoon door ervoor te kiezen lief te zijn voor jezelf. Omdat je (om de bekende commercial aan te halen) ‘het waard bent’. Als je niet gelijk over jezelf oordeelt, dan geef je jezelf de ruimte en de tijd om er vanzelf achter te komen. Het punt is, dat je nou eenmaal niet zonder jezelf kunt. Dus waarom zou je jezelf onder druk zetten, als je ook begripvol en supportive kunt zijn? Dat levert in ieder geval al een stuk minder stress op.

Emilie

 

Dit is de tweede blog uit een serie van drie. Het eerste blog is hier na te lezen, het laatste blog staat hier.